NAPĘDY ELEKTRYCZNE I STEROWANIE DO ROLET

Szanowni Państwo

W poniższym artykule pragniemy przybliżyć tematykę napędów do rolet, omówić możliwości automatyki i w ten sposób przedstawić naszą ofertę. Mamy nadzieję, że po zapoznaniu się z nim łatwiej będzie Państwu wybrać napęd i sterowanie, które będzie zgodnie z Waszymi oczekiwaniami.

Z każdym rokiem rolety zewnętrzne z napędem elektrycznym stają się coraz bardziej popularne i powszechne. Prawdopodobnie za kilka lat staną się standardem w obsłudze rolet, tak jak dzisiaj jest nim roleta obsługiwana za pomocą paska. Ale już dzisiaj nasi Klienci coraz powszechniej automatyzują rolety zewnętrzne i to nie tylko tam, gdzie wymaga tego ciężar pancerza. Dlaczego?

Przekonali się, że napędy elektryczne ułatwiają obsługę rolet oraz zwiększają wygodę, bezpieczeństwo i oszczędność energii oraz podnoszą komfort życia.

Silniki do rolet zewnętrznych umieszczone są wewnątrz rury nawojowej, na którą nawija się pancerz rolety, a roletę można zautomatyzować w każdym momencie. Przy zakupie i montażu lub po pewnym czasie, dokładając silniki do rolet z napędem ręcznym. W każdym przypadku wymagane jest wykonanie instalacji elektrycznej do zasilania i sterowania. Sposób jej wykonania uzależniony jest przede wszystkim od rodzaju sterowania oraz w mniejszym zakresie od typu zamontowanych napędów. Omówimy to zagadnienie w dalszej części artykułu.

 NAPĘDY DO ROLET

Oferowane przez nas napędy renomowanych i sprawdzonych firm, o ugruntowanej pozycji na rynku (np. SIMU, SOMFY, SELVE, BECKER) różnią się budową i wyposażeniem.

Rodzaj napędu montowanego w rolecie dobieramy i proponujemy w zależności od uwarunkowań technicznych, przeznaczenia rolety, warunków pracy, wymagań odnośnie komfortu obsługi oraz sposobu sterowania. Podstawowe cechy wyróżniające napędy, które bierzemy pod uwagę przy ich doborze to:

- moment obrotowy (Nm) – podstawowa cecha doboru napędu. W uproszczeniu oznacza jaki ciężar pancerza podniesie silnik. Potrzebny moment obrotowy ustala się biorąc pod uwagę średnicę rury nawojowej, wysokość rolety, ciężar oraz grubość pancerza rolety.

- napięcie zasilania (V) – podstawowe i najczęściej spotykane są napędy na napięcie sieciowe 230V. Występują również na napięcie stałe 24 VDC lub 12 VDC stosowane w połączeniu z akumulatorem, zasilaczem lub panelem słonecznym z zestawem bateryjnym. Niskonapięciowe silniki montuje się tam, gdzie istnieje zagrożenie porażenia prądem, wybuchu, w roletach połączonych z systemami p.poż i awaryjnego zasilania oraz tam, gdzie nie ma możliwości doprowadzenia zasilania z sieci.

- moc (W) – wynika samoczynnie z dwóch pierwszych parametrów. Moce napędów wahają się od 90 W do 400 W . Najczęściej moc napędu w roletach zamontowanych w domu jednorodzinnym nie przekracza 150-200 W. Te o największej mocy służą do obsługi rolet o gabarytach i ciężarach bram garażowych i montowane są rzadziej. Przy kilku napędach problem ich całkowitej mocy, zwłaszcza przy ich jednoczesnym, centralnym uruchomieniu praktycznie nie istnieje. Przy kilkunastu i więcej należy już ten fakt wziąć pod uwagę i odpowiednio wykonać instalację zasilającą.

- długość napędu (mm) – parametr istotny dla rolet o szerokości poniżej 80 cm. Niektóre napędy są zbyt długie, aby zmieściły się w rurze nawojowej wąskiej rolety. Przy szerokości rolety poniżej 50 cm zautomatyzowanie jej w tradycyjny sposób staje się praktycznie niemożliwe.

- prędkość obrotowa (obr./min) – im większa prędkość, tym szybciej pancerz rolety nawinie lub rozwinie się z rury nawojowej. Najczęściej spotykane prędkości to 12 i 17 obr./min. Można spotkać również silniki o prędkości 25, 32 czy nawet 55 obr./min. Te ostatnie stosowane są najczęściej jako napędy w roletach materiałowych.

- obsługa awaryjna (NHK, DMI, HK) – niektóre napędy wyposażone są głowicę umożliwiającą podłączenie korby, za pomocą której można podnosić i opuszczać roletę w przypadku zaniku napięcia lub uszkodzenia silnika. W głowicy znajduje się mechanizm z bardzo dużym przełożeniem, przykładowo 30:1 i więcej. Oznacza to, że do podniesienia rolety nie będziemy potrzebowali dużej siły lecz wytrwałości. Jeden obrót rury nawojowej wymagać będzie wykonania 30 obrotów korbą. Napędy z awaryjną obsługą ręczną zgodnie z obowiązującymi przepisami muszą być montowane tam, gdzie roleta zasłania jedyne wyjście z pomieszczenia lub budynku. Zalecamy stosowanie takich napędów w roletach na ciągach komunikacyjnych, roletach będących przede wszystkim zabezpieczeniem przed włamaniem (np. witryny sklepowe).

- sposób regulacji ograniczników krańcowych – ograniczniki krańcowe wyznaczają górne i dolne położenie pancerza rolety i zatrzymują napęd. Ustawienie położeń krańcowych konieczne jest dla prawidłowej pracy rolety. Ograniczniki mogą być ustawiane mechanicznie - wkrętakiem w głowicy napędu lub elektronicznie – za pomocą specjalnego kabla lub nadajnika radiowego (w napędach z wbudowanym radiem). W napędzie z mechanicznymi krańcówkami ustawia się ilość obrotów góra-dół, która potrzebna jest do zamknięcia i otwarcia rolety. Szczególnie w takich napędach należy pamiętać, że jakakolwiek zmiana zakresu pracy rolety - wymiana parapetów zewnętrznych, dołożenie warstwy płytek lub desek na tarasie czy balkonie – będzie wymagać ponownej regulacji ustawień. Ograniczniki elektroniczne mogą działać na zasadzie programowania ilość obrotów góra-dół lub częściej na zasadzie wykrywania oporu podczas otwierania i zamykania. Druga metoda wymaga stosowania ograniczników (odbojów, hamulców) w dolnej listwie pancerza oraz specjalnych wieszaków blokujących, łączących pancerz z rurą nawojową. Takie napędy nie są wrażliwe na zmianę zakresu pracy rolety i chronią pancerz przed wciągnięciem do skrzynki lub przewinięciem go w drugą stronę.

- możliwość łączenia równoległego – pozwala podłączyć do 3 napędów pod jeden przełącznik, nie stosując żadnego dodatkowego sterowania. Równolegle możemy łączyć tylko silniki z elektronicznymi ogranicznikami krańcowymi. Napędy z ogranicznikami mechanicznymi wymagają zastosowania dodatkowych sterowników lub specjalnych przełączników, wyposażonych w osobne styki dla każdego z nich i dla każdego kierunku obrotu.

- wbudowany odbiornik radiowy – jeżeli jesteśmy zdecydowani na sterowanie roletami za pomocą fal radiowych musimy wyposażyć napęd w odbiornik tych fal. W przypadku zamiany sposobu sterowania napędami z przewodowego na radiowy, odbiorniki możemy umieścić w skrzynce rolety, puszce podtynkowe, natynkowej lub łączeniowej pod przełącznikiem. W nowych roletach lub istniejących , w których zmieniamy napęd z ręcznego na automatyczny najprostszym rozwiązaniem jest użycie silników z wbudowanymi odbiornikami radiowymi. Do takich napędów wystarczy doprowadzić zasilanie 230V przewodem 3x1,0 mm² (PE, N, L₁), zakodować nadajniki ...i gotowe.

- detekcja przeszkód – chroni roletę przed uszkodzeniem spowodowanym zablokowaniem ruchu pancerza w dół lub górę. Przy opuszczaniu najczęstszą przyczyną awarii jest podstawiona pod roletę doniczka, krzesło lub stolik – przy podnoszeniu oblodzenie ewentualnie przymarznięcie pancerza do podłoża. Funkcja detekcji przeszkód zatrzyma silnik rolety po wykryciu zwiększonego oporu podczas podnoszenia lub opuszczania dzięki czemu sama roleta chroniona jest przed zniszczeniem, a napęd przed przeciążeniem lub przegrzaniem.

STEROWANIE NAPĘDAMI DO ROLET

Niezależnie od tego jakie sterowanie napędem wybierzemy, zawsze trzeba do niego doprowadzić zasilanie. Pomijając rzadziej spotykane napędy na prąd stały – 12 lub 24 VDC, skupmy się na zasilaniu sieciowym prądem zmiennym 230 V. Do takiego silnika należy doprowadzić 3 żyłowy przewód – 3x1,0 mm² (PE,-uziemienie, N-neutrany, L1-fazowy). Niektóre z napędów nie wymagają doprowadzenia żyły PE, jednak zalecamy doprowadzić ją zawsze ponieważ takich silników jest niewiele, mają mały moment obrotowy oraz najczęściej nie posiadają innych dodatkowych funkcji. Sposób ułożenia instalacji zasilającej oraz jej schemat może być różny i powinien być dostosowany do ilości napędów, wielkości budynku i ilości kondygnacji. Inaczej będzie wykonywana w budynku budowanym, remontowanym czy też zamieszkałym, w którym zmieniamy tylko sposób obsługi rolet z ręcznego na elektryczny. O tym, czy konieczne będzie ułożenie dalszych przewodów zdecyduje wybrany przez nas system sterowania roletami.

Sterowanie napędami do rolet możemy podzielić na dwa rodzaje: przewodowe oraz bezprzewodowe.

STEROWANIE PRZEWODOWE – w którym sygnał sterujący pracą napędów przekazywany jest kablami instalacji sterującej. Ze względu na stopień rozbudowania wyróżniamy :

- sterowanie przewodowe indywidualne – najprostsza wersja, w której każdy napęd obsługiwany jest indywidualnym przełącznikiem. Wymaga wykonania instalacji sterującej pomiędzy włącznikiem rolety a napędem. Poniżej przykładowy schemat wykonania instalacji w zależności od sposobu doprowadzenie zasilania – bezpośrednio do napędu lub do przełącznika.

- sterowanie przewodowe grupowe – pozwala na grupowe sterowanie kilkoma lub kilkunastoma napędami połączonymi razem. Przykładowo – wszystkie rolety w pokoju dziennym sterowane jednym przełącznikiem lub cztery elewacje budynku i rolety na każdej z nich obsługiwane są tylko jednym przełącznikiem. Przy takim systemie możemy wykorzystać możliwość łączenia równoległego maksymalnie 3 napędów lub niezbędne będzie zastosowanie dodatkowych przekaźników. Schemat wykonania instalacji sterującej uzależniony będzie od typu przekaźników, ilości grup i silników w grupach. Poniżej przykładowy schemat dla napędów z możliwością łączenia równoległego.

- sterowanie przewodowe centralne – wszystkie rolety połączone są w jeden system, co umożliwia ich jednoczesne uruchomienie za pomocą jednego lub kilku przełączników centralnych. Przełącznikiem centralnym może być zegar sterujący, umożliwiający programowanie czasu pracy rolet. W tym systemie wszystkie rolety muszą być połączone ze sobą i niezbędne będzie zastosowanie dodatkowych elementów sterujących np. będących w naszej ofercie przekaźników CDP. Schemat wykonania instalacji sterującej uzależniony będzie od typu sterowników i całkowitej ilości napędów. Poniżej przykładowy schemat centralnego sterowania z wykorzystaniem przekaźników  CDP.

- sterowanie przewodowe mieszane – to połączenie wszystkich trzech poprzednich. Przykładowo w domu jednorodzinnym każda z rolet sterowana jest indywidualnie, dwa przełączniki grupowe sterują roletami na dwóch kondygnacjach oraz przewidziano przełączniki centralne (w tym programator czasowy), które uruchamiają równocześnie wszystkie napędy. Przy takim systemie konieczne będzie zastosowanie przekaźników sterujących takich takich jak CDP, które oferujemy naszym klientom. Poniżej przykładowy schemat centralnego sterowania z wykorzystaniem wspomnianych przekaźników.

STEROWANIE RADIOWE – sygnałem sterującym są fale radiowe, które wysyłane z nadajnika docierają do odbiornika, a ten uruchamia napęd. Odbiorniki mogą być zintegrowane, czyli wbudowane w napęd lub zewnętrzne np. umieszczone w skrzynce rolety. Zaletą sytemu radiowego jest możliwość zakodowania na jednym kanale sterującym jednego lub kilku odbiorników oraz możliwość przeprogramowania kanałów w dowolnym momencie. Nadajniki radiowe możemy podzielić na:

- naścienne – mocowane są na stałe do ściany i przypominają zwykłe przełączniki klawiszowe jednak nie wymagają wykonania podtynkowych puszek połączeniowych oraz doprowadzenia żadnej instalacji. Zasilane są z baterii.

- przenośne – przypominają piloty do sprzętu RTV. Sprawdzają się zwłaszcza jako nadajniki grupowe lub centralne. Można je również montować na ścinach w specjalnych uchwytach.

- jednokanałowe – nadajnik nadaje na jednym kanale pod który można zakodować jeden lub wiele odbiorników – jeden napęd lub jedną grupę napędów.

- wielokanałowe – w zależności od producenta spotkać możemy nadajniki 5, 10, 15, 25-kanałowe. Każdy z kanałów może obsługiwać pojedynczy napęd lub grupę napędów. Przykładowo: 1-kanał roleta w kuchni, 2-kanał roleta w salonie, 3-kanał roleta w sypialni, 4-roleta w łazience, 5-kanał wszystkie rolety. Sposób zaprogramowania nadajników dostosowywany jest do indywidualnych potrzeb i wymagań klienta.

- radiowe sterowniki czasowe – występują jako przenośne lub natynkowe. Wyposażone są dodatkowo w zegar, który za pośrednictwem fal radiowych steruje wkodowanymi napędami. Ich podstawowa funkcja to podnoszenie i opuszczanie rolet o ustalonym czasie lub w odniesieniu do wschodu i zachodu słońca oraz z uwzględnieniem dnia tygodnia.

STEROWANIE MIESZANE – połączenie systemu przewodowego i radiowego. W takich rozwiązaniach przewodowo najczęściej obsługuje się rolety indywidualnie i grupowo natomiast sterowanie radiowe służy do centralnej obsługi rolet oraz innych urządzeń np. bramy wjazdowej, garażowej, itd.

Oprócz powyżej omówionych systemów sterowania, możemy zaoferować ciągle powiększającą się gamę nowoczesnych rozwiązań z obszaru automatyki do rolet i urządzeń domowych. Przykładem może być sterowanie radiowe – dwukierunkowe, które pozwala na przekazywanie informacji zwrotnej do użytkownika i obsługę tabletem lub smartfonem, czy też systemy „ineligentnego domu” w oparciu o różne protokoły sterowania. Systemy sterowania można również rozbudowywać o dodatkowe czujniki i sensory takie jak czujniki temperatury, nasłonecznienia, deszczu, prędkości wiatru, itp.

Jeżeli chcecie Państwo uzyskać więcej szczegółowych informacji na temat napędów, sterowania oraz instalacji do rolet otrzymacie je od naszych Doradców Handlowych.

Zapraszamy

Należymy do programu Somfy Expert.

Co to oznacza dla naszych Klientów?

Jeżeli wyposażycie Państwo markizę w napęd i sterowanie firmy Somfy to możecie zarejestrować je i uzyskać przedłużoną gwarancję bezpośrednio od producenta - zupełnie za darmo. Proces rejestracji zajmie niecałe 5 minut, a przedłuży Waszą gwarancję do 5 lat.

Co można zyskać?

• gwarancję bezpośrednio od producenta

• przedłużenie gwarancji nawet do 5 lat

• bezpłatny serwis w przypadku wystąpienia awarii

Sprawdź na stronie  www.somfyczeki.pl

więcej  INFORMACJE TECHNICZNE - STEROWANIE CDP

p.t.